แมทธิว ดีน พิธีกรคนดัง ที่ป่วยด้วย COVID-19 ได้ออกมาโพสต์ข้อความ แชร์วิธีแก้การระบาดของโรคดังกล่าว ด้วยการหลีกเลี่ยงพื้นที่สาธารณะ และจำกัดการเคลื่อนไหวเพื่อพบปะกัน โดยนำเสนอข้อมูลจากบทความของ washington post ที่แยกเป็น 4 สถานการณ์ พร้อมทิ้งท้ายว่า “ทุกอย่างเริ่มต้นได้ด้วยตัวเรา”
โดยข้อความทั้งหมดจาก แมทธิว ดีน เกี่ยวกับวิธีแก้การระบาดของ COVID-19 มีดังนี้
“Flatten the curve เข้าใจคำว่า #SocialDistancing กับ Covid-19 “การรักษาระยะห่างระหว่างกัน (Social Distancing)” นี่ไม่ใช่เรื่องความรัก แต่เป็นวิธีการแก้การระบาดของ Covid-19 ด้วยการหลีกเลี่ยงพื้นที่สาธารณะและจำกัดการเคลื่อนไหวเพื่อพบปะกัน
ซึ่งถ้าจะอธิบายด้วยการอ่านอย่างเดียว แนะนำว่าให้ดู original article ของประกอบด้วยดีกว่า เพราะตรงนั้นได้จำลองสถานการณ์ทั้งหมดเป็น animation ไว้ให้ดูด้วย ดูง่าย เข้าใจง่าย อันนี้แนะนำจริงจัง กดสลับไป-มากับหน้านี้ www.washingtonpost.com
อย่างที่เรารู้ ๆ กันว่าหลักการของการติดต่อของโคโรนาไวรัสคือ ผู้ป่วยสัมผัสโดนใคร คนนั้นก็จะติดและก็จะติดกันไปเรื่อย ๆ เป็นทวีคูณ และก็จะขยายวงกว้างไปตลอดเวลา ซึ่งเมื่อติดแล้วเมื่อหายก็จะมีภูมิคุ้มกันละ ก็ง่าย ๆ ว่า ติดง่ายแต่ติดแล้วก็หายได้ แต่ระหว่างที่ติดเชื้ออยู่นั้น เราอาจเป็นคนแพร่เชื้อไปสู่คนอื่น ๆ อีกได้ ซึ่งก็คล้าย ๆ กับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน โดยใน article ของ washington post ได้แยกเป็น 4 สถานการณ์ดังนี้
1) ปล่อยอิสระ (Free-for-all) คือไม่ต้องทำอะไร และซึ่งเมื่อเราจำลองกับเมืองขนาด 200 คน ด้วยการใส่ผู้ป่วยเข้าไป 1 คน เราก็จะเห็นการแพร่ระบาดของผู้ป่วยออกไปในวงกว้าง ตัวกราฟก็สูงขึ้นอย่างรวดเร็ว แล้วสักพักจำนวนผู้ป่วยก็จะค่อย ๆ ลดลง ตัวกราฟก็ลดลงเช่นกัน ซึ่งถ้าเป็นไปในลักษณะนี้ การติดต่อกันจะใช้เวลาไม่นาน ซึ่งนี่เป็นตัวอย่างของเมืองขนาด 200 คน และถ้าเป็นสังคมที่มีประชากรหลักล้าน นั้นหมายความว่ากว่ากราฟจะขึ้นไปพีคสุดที่มีคนติดกันหมดทั้งเมืองแล้วถึงจะเริ่มลดลง ซึ่งก็จะใช้เวลานานขึ้นอีกไม่รู้กี่เท่าตัวและนั้นจะเป็นปัญหาของทรัพยากรที่ใช้ในการจัดการว่าเราจะพร้อมแค่ไหนในช่วงที่คนติดพร้อม ๆ กัน ?
2) บังคับกักกัน (Forced or Attempted quarantine) เหมือน ๆ กับที่ใช้ในหูเป่ย ประเทศจีน คือปิดเมืองไปเลย เมืองไหนมีคนป่วยก็ปิด ห้ามออกไปไหน ซึ่งวิธีนี้ผู้เชี่ยวชาญบอกจะเป็นไปได้ยากกับสหรัฐฯ ทั้งในแง่ของการใช้ชีวิตและกฎหมาย และเช่นกันน่าจะยากกับประเทศไทย ซึ่งวิธีนี้เค้าได้วิเคราะห์กันแล้วว่าเป็นไปได้ยาก เพราะว่าช่วงแรกมันจะดูมีประสิทธิภาพดีมาก แต่ไม่นานมันจะเริ่มมีรูรั่วออกมา จะด้วยสาเหตุใดก็ตามและไม่นานนักมันก็จะมีคนป่วยหลุดออกจากจุดกักกันออกไปติดกับคนอื่น และก็จะมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเหมือนเดิม ซึ่งจะจัดการกับผู้ป่วยได้ช้าออกไปอีกเมื่อเทียบกับแบบแรก…
3) แบบรักษาระยะห่างกันพอประมาณ (Moderate social distancing) ง่าย ๆ เลยคือ อยากให้คนหลีกเลี่ยงการอยู่ในที่สาธารณะ อยู่ในที่คนเยอะ ๆ อยู่บ้าน อยู่กับหมากับแมวให้มากขึ้น หลักการง่าย ๆ คือเคลื่อนที่กันให้น้อยลงและลดการสัมผัสให้น้อยลง ซึ่งถ้าเป็นลักษณะนี้โอกาสของการแพร่ระบาดของไวรัสก็จะลดลง ซึ่งในแบบจำลองที่ 3 นี้เค้าได้ลองให้คน 1 ใน 4 คน เคลื่อนไหวไปสัมผัสคนอื่น ๆ และอีก 3/4 อยู่กับบ้าน ไม่ไปไหน ซึ่งผลที่ได้ก็คือเราจะมีคนที่แข็งแรง ไม่เจ็บป่วยเป็นจำนวนมาก ซึ่งที่อิตาลีก็ใช้วิธีนี้อยู่ ด้วยการสั่งปิดร้านอาหาร และจีนที่ปิดแหล่งรวมตัวของสาธารณะทั้งหมด และที่อเมริกาก็กำลังจะใช้วิธีเดียวกัน
4) แบบรักษาระยะห่างกันอย่างจริงจัง (Extensive social distancing) ซึ่งวิธีนี้ ก็จะคล้าย ๆ กับวิธีที่ 3 แต่เค้าลองให้เหลือแค่ 1 จาก 8 คนเท่านั้น ยังเคลื่อนที่ไปสัมผัสคนอื่นอยู่ ที่เหลืออยู่กับบ้าน ไม่ต้องออกไปไหน ซึ่งวิธีนี้ได้ผลดีมากเพราะกราฟของผู้ติดเชื้อจะแบนราบมาก และจำนวนของคนที่ติดเชื้อก็จะเป็นไปอย่างช้า ๆ ขนานไปกับผู้ที่หายเป็นปกติ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะแสดงให้เห็นว่าเราจะสามารถบริหารจัดการทรัพยากรและเจ้าหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ซึ่งแบบจำลองทั้ง 4 จะให้ผลที่แตกต่างกันไปตามแต่ context ของแต่ละประเทศและสภาพสังคม และจริงอยู่ว่าผลของแบบ #4 จะดีที่สุด แต่ในความเป็นจริงนั้นเรียกว่าทำได้ค่อนข้างยาก ซึ่งในทางกลับกันแบบจำลองที่ 3 ที่เป็นแบบรักษาระยะห่างกันพอประมาณ (Moderate social distancing) ดูจะ realistic มากที่สุด และยังได้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าการบังคับกักกัน (Forced or Attempted quarantine) ซึ่งถ้าเป็นไปในลักษณะนั้นเราน่าจะสามารถบริหารทรัพยากรและบุคลากรทางการแพทย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
มากไปกว่านั้นในชีวิตจริงมันยังมี factors อีกหลายอย่างที่เราควรจะตระหนักไว้ โดยเฉพาะเรื่องว่าในแบบจำลองทั้งหมดนั้นมันอาจเป็นเพียงแค่แบบจำลองของลูกบอลที่กระทบกันไป-มาแล้วก็เปลี่ยนสีไปตามการติดเชื้อ แต่ในความเป็นจริงเราไม่ใช่ลูกบอล และมันยังมีการเสียชีวิตของคนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงซึ่ง ได้แก่ คนชราและผู้ที่มีภาวะแทรกซ้อน ซึ่งนั้นหมายความว่าลูกบอลบางส่วนจะหายไปจากการกระทบและแตะกัน…….
……..และถ้ามันหายไป มันก็ไม่ได้เกิดจากใครนอกจากความดื้อของตัวเราเอง ซึ่งทุกอย่างเริ่มต้นได้ด้วยตัวเรานะ”
ทั้งนี้ ได้มีเพื่อน ๆ ดารา และแฟน ๆ เข้ามากดไลก์ ขอบคุณ แมทธิว ดีน สำหรับการให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมในครั้งนี้ด้วย
