คุณพ่อคุณแม่ที่เพิ่งมีลูกคนแรกและเพิ่งย่างเข้าสู่วัยเตาะแตะเคยมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการขับถ่ายของลูกกันบ้างไหมคะ ว่าทำไมเด็กเล็กๆ ถึงไม่ยอมบอกเราว่าเขาปวดฉี่/อึนะ ทั้งๆ ที่ดูเหมือนจะรู้เรื่องแล้ว หรือทำไมไม่รู้จักกลั้นไว้จนกว่าจะถึงห้องน้ำ หรือเมื่อไรจะฝึกให้ลูกนั่งกระโถนดี ก่อนที่จะเริ่มฝึกการนั่งกระโถนให้ลูก ต้องทำความเข้าใจกับร่างกายของลูกน้อยกันก่อน
Problem
เมื่อย่างเข้าสู่วัยเตาะแตะกล้ามเนื้อของลูกยังไม่แข็งแรงพอ รวมทั้งระบบประสาทในการควบคุมลำไส้และกระเพาะปัสสาวะก็ยังพัฒนาไม่เต็มที่ จึงทำให้ลูกไม่สามารถกลั้นอุจจาระหรือปัสสาวะได้เหมือนกับผู้ใหญ่อย่างเราๆ จนกว่าลูกจะมีอายุย่างเข้า 2 ขวบ ลูกก็จะเริ่มควบคุมระบบการทำงานของลำไส้ใหญ่และกระเพาะอาหาร จวบจนอายุ 3 ขวบ ลูกก็จะสามารถควบคุมระบบขับถ่ายได้อย่างเต็มที่ แต่โดยปกติทั่วไปเด็กๆ จะเริ่มนั่งกระโถนเองได้ตอนอายุประมาณ 2 ขวบ จะช้าหรือเร็วกว่านี้บ้างขึ้นอยู่กับความพร้อมของร่างกายและจิตใจของลูก ซึ่งการจะรู้ว่าลูกพร้อมที่จะนั่งกระโถนเองแล้วหรือยัง สามารถสังเกตได้จากพฤติกรรมต่างๆ ต่อไปนี้ค่ะ
• ลูกเริ่มถ่ายอุจจาระในเวลาใกล้เคียงกัน
• ลูกจะแสดงท่าทางให้คุณรู้เมื่อต้องการถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ ไม่ว่าจะเป็นการบอกด้วยท่าทางหรือคำพูดก็ตาม
• ความถี่ในการเปลี่ยนผ้าอ้อมในแต่ละวันลดลง เพราะกระเพาะปัสสาวะของลูกเริ่มเก็บปัสสาวะได้มากขึ้น
• ลูกแสดงความต้องการที่จะนั่งกระโถนเลียนแบบการขับถ่ายของคุณพ่อคุณแม่
• ลูกมีความเข้าใจในสิ่งที่คุณพูด และสามารถสื่อสารกับคุณได้
Solution
หลังจากเฝ้าสังเกตอากัปกิริยาของลูกน้อยจนแน่ใจแล้วว่า ลูกน้อยพร้อมที่จะเริ่มฝึกนั่งกระโถนแล้ว ให้คุณพ่อคุณแม่ลองทำตามเทคนิคดังต่อไปนี้ดูค่ะ
1.เริ่มแรกให้คุณแม่จัดวางกระโถนไว้ในที่ๆ สามารถหยิบมาใช้ได้ทันที เพราะช่วงนี้ลูกยังอั้นปัสสาวะและอุจจาระได้ไม่ดีพอ เมื่อลูกแสดงอาการอยากถ่ายคุณแม่จะได้คว้ากระโถนมารองรับได้ทัน
2.เมื่อคุณแม่หยิบกระโถนมาให้ลูกทุกครั้งที่เขาต้องการขับถ่าย ให้บอกกับลูกเสมอๆ ว่า เวลาปวดปัสสาวะหรืออุจจาระก็ต้องนั่งกระโถน วิธีนี้จะทำให้ลูกเริ่มเรียนรู้และเกิดความเคยชิน ต่อไปเวลาที่ลูกอยากถ่าย เขาก็จะเดินไปที่กระโถนเองโดยที่คุณแม่ไม่ต้องมาหยิบให้
3.เมื่อคุณแม่ลูกเดินไปนั่งกระโถนเอง ควรกล่าวคำชมเชย เพื่อให้ลูกรู้สึกดี เกิดความมั่นใจ และอยากทำอีก
4.เมื่อลูกยอมนั่งกระโถนคุณแม่อาจจะหาของเล่นให้ลูกเล่น เล่านิทานให้ลุกฟัง หรืออาจชวนลูกร้องเพลงในขณะที่เขากำลังนั่งกระโถนอยู่ เพื่อทำให้ลูกชินก็ได้ค่ะ
5.เมื่อลูกสามารถนั่งกระโถนได้อย่างคล่องแคล่วแล้ว คุณแม่ควรย้ายกระโถนเข้าไปให้ลูกนั่งในห้องน้ำเพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการนั่งโถส้วมต่อไป