เช้าวันที่ 21 ต.ค.ที่บริเวณป่าหญ้ารกร้าง ในบ้านโนนนาดอน หมู่ 2 ต.โนนไทย อ.โนนไทย จ.นครราชสีมา ชาวบ้านหลายคนได้ช่วยกันต้นไม้ชนิดหนึ่งขึ้นมา เพื่อนำไปปลูกอนุรักษ์ไว้เป็นต้นไม้ดอกประจำอำเภอ ภายหลังจากที่ วิเชียร จันทรโณทัย ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา ได้ค้นพบว่าดอกไม้ป่าชนิดนี้มีประวัติศาสตร์เกี่ยวข้องกับพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ที่เสด็จฯ จ.นครราชสีมา ครั้งแรกเมื่อปี 2498 จึงสั่งให้ทุกหน่วยงานใน อ.โนนไทย ได้ทำการค้นหาดอกไม้ป่าชนิดนี้อยู่หลายวันจนพบในที่สุด

ตึ๋ง พึ่งกิ่ง นายกเทศมนตรีตำบลโนนไทย เล่าว่า เมื่อครั้งที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ช่วงวันที่ 1-4 พ.ย. 2489 ระหว่างทางที่กำลังเสด็จฯ ไป จ.ชัยภูมิ ทั้งสองพระองค์ได้รับสั่งให้หยุดรถพระที่นั่งบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 391 ต.โนนไทย อ.โนนไทย และเสด็จฯ ไปทอดพระเนตรดอกไม้ป่าชนิดหนึ่ง ที่ชาวบ้านเรียกว่า ดอกไก่โอก เป็นพันธุ์ไม้เลื้อยขึ้นอยู่ตามข้างทาง ทั้งสองพระองค์ทรงทอดพระเนตรอย่างใกล้ชิด และทรงถ่ายภาพคู่กับดอกไม้ดังกล่าว ก่อนที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จะทรงปักดอกไม้ไว้กับฉลองพระองค์ตลอดทั้งวันในวันนั้น และยังทรงเก็บไว้จนถึงวันรุ่งขึ้นเมื่อถึงสถานีรถไฟบัวใหญ่

“ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา ได้รับทราบประวัติจากภาพถ่ายเก่า จึงได้สั่งการให้ช่วยกันค้นหา เพื่อที่จะอนุรักษ์พันธุ์ไม้นี้ไว้เป็นดอกไม้ประจำอำเภอ จนที่สุดก็พบ ชาวบ้านช่วยกันขุดดินเพื่อบอนใส่กระสอบไปเก็บไว้ที่เทศบาลตำบลโนนไทยส่วนหนึ่ง ซึ่งต่อไปก็จะทำการขยายพันธุ์เพาะปลูกตามสถานที่ราชการต่างๆ ใน อ.โนนไทย เพื่อให้กลายเป็นดอกไม้ประจำอำเภอต่อไป ขณะที่จะนำบางต้นไปจัดแสดงที่หอประชุมเปรม ติณสูลานนท์ หลังศาลากลางจังหวัดนครราชสีมา ระหว่างวันที่ 1-4 พ.ย.นี้ ในงานนิทรรศการรำลึกครบรอบ 61 ปี ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จฯ จ.นครราชสีมา ด้วย”

ด้าน ประหยัด ญาติสันเทียะ เจ้าของพื้นที่พบต้นไก่โอก บอกว่า รู้สึกตื่นเต้นมากที่มีต้นไม้มงคลนี้มาขึ้นบริเวณป่าข้างบ้าน เห็นดอกไม้ชนิดนี้เกิดขึ้นมาตั้งแต่เกิดแล้ว แต่ยังไม่รู้ว่ามีความสำคัญอะไร เพราะเป็นดอกไม้ป่าที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ทุกวันนี้เริ่มเหลืออยู่น้อยแล้ว เพราะชาวบ้านมักจะไถกลบเพื่อทำไร่ทำนากันหมด หลังจากนี้ตนและครอบครัวก็จะถางหญ้า และจัดสัดส่วนให้ต้นไก่โอกงอกงามขึ้น เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้ลูกหลานได้ชื่นชมต่อไป

สำหรับต้นไก่โอกนี้ มีชื่ออย่างเป็นทางการว่า “ต้นทองพันดุล” เป็นต้นดอกไม้ป่าที่มีดอกคล้ายชบา กลีบดอกเป็นสีชมพูอมเหลือง บางต้นเป็นสีส้ม เป็นไม้เลื้อยที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ ซึ่งออกดอกช่วงปลายฝนต้นหนาว ในอดีตพบมากในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ แต่ปัจจุบันเริ่มเหลืออยู่ให้เห็นน้อยแล้ว

ที่มา – ประสิทธิ์ ตั้งประเสริฐ

ร่วมรำลึก 61 ปี อนุรักษ์ดอกไม้ป่าทรงโปรด “ต้นทองพันดุล”